Ég er feministi.
Ef þér líður betur með það, máttu kalla mig jafnréttissinna í staðinn. Mér er
sama, því fyrir mér er feminsti í raun bara ein tegund jafnréttissinna. Ég er
allskonar jafnréttissinni.
Ég er ein þeirra hundruð þúsunda sem hafa hlustað á ræðu Emma Watson á þingi UN Women og mér fannst hún frábær. Mér finnst He for She frábært framtak. Eftirfarandi fjallar þó ekki beint um það.
Þegar ég sat og horfði á ræðuna í dag sagði við mig einstaklingur að sér þætti ræðan ekkert merkileg. Helst til hype-uð sökuð þess að hana flutti fræg ung leikkona en að ræðan fjallaði í raun ekki um stóru málin. Viðkomandi hafði ekki hlustað á alla ræðuna.
Viðkomandi bætti
síðan við að jafnrétti kynjanna í hinum vestræna heimi væri þegar svo gott sem náð,
og nú væri tími til kominn að hætta að eyða púðrinu í smáatriði. Karlar og
konur hafa sama lagalega rétt, njóta sömu virðingar í samfélaginu og bjóðast
sömu tækifæri. Ég hef svo sem heyrt þetta áður. Mig grunar reyndar að Bríeti
Bjarnhéðinsdóttur hafi einnig verið bent á að jafnrétti væri náð löngu fyrir
þarsíðustu aldamót.
Fyrrnefndum
einstaklingi finnst að sökum þess hve langt við erum komin í jafnréttisbaráttunni ættum við í staðinn að beita okkur af öllum hug og
hjarta fyrir systur okkur sem hafa það virkilega slæmt. Þeim sem ekki hafa notið
sömu forréttinda og ég. Þeim sem ekki lifa við það sem mér þykja sjálfsögð
mannréttindi. Þeim sem ekki eru hluti þjóðar sem er komin miklu lengra í
jafnréttisbaráttunni en margar aðrar þjóðir heimsins.
Mér er þá spurn,
hvað um menntastuðul okkar? Við ættum kannski að hætta að vinna að því að hækka
hann, enda er hann orðinn mjög hár í samnburði við mörg önnur lönd? Í staðinn
ættum við kannski öll að beita okkur af öllum krafti fyrir því að hækka
menntastuðul þeirra sem ekki hafa haft sömu tækifæri til náms?
Nei, ætli við
séum ekki betur í stakk búin að aðstoða aðra samhliða því að við lærum meira
sjálf?
Ok, en húsin okkar?
Þau eru mun betri og öruggari en hús í mörgum öðrum hlutum heimsins. Við ættum
kannski að hætta að velta okkur uppúr smáatriðum, í bili, og hætta að vinna að
því að byggja betri hús þangað til að hús í öllum öðrum heimshlutum eru orðin
jafn góð? Gæðastuðull íslenskra bygginga eru alveg miklu meira en nógu góður í
samanburði við gæðastuðul bygginga margra annarra fátækari landa.
Nei, ætli það sé
nokkuð svarið? Stöðug þróun einfaldari, öruggari og betri bygginga mun líklega hafa
meiri og betri áhrif til framtíðar jafnt á Íslandi sem annarsstaðar í heiminum.
Hvað með íslenskt
réttarkerfi? Það er náttúrulega ekkert vit í að vera að eyða púðri í að
betrumbæta það þegar það eru ennþá svona mörg lönd sem vantar grunnstoðir þess
sem við teljum nauðsynlegt fyrir mannúðlegt og réttlátt kerfi sem byggir á
mannvirðingu og mannréttindum. Við ættum í raun bara að þakka fyrir að hafa það
svona gott, og halda svo þróununni áfram þegar við erum búin sjá til þess að
allsstaðar í heiminum sé a.m.k. jafn gott réttarkerfi. Er það ekki?
Æ, ég er efins. Eru
ekki stöðugar betrumbætur forsenda þess að slíkt kerfi gangi upp og sé eins
gott og kostur er? Hvernig ættum við að aðstoða aðra ef okkar eigið kerfi færi
í mola?
Ef við snúum okkur þá aftur að kynjajafnréttisbaráttunni. Við erum vissulega komin mun lengra en margar aðrar þjóðir í henni. Ættum við að setja hana á bið, „hætta að eyða púðri í smáatriðin“, og einbeita okkur einungis að því að aðrar þjóðir nái sama árangri?
Getur kannski
verið að með hverju skrefi sem við tökum í átt að jöfnuði kynjanna séum við
betur í stakk búin að láta gott af okkur leiða? Ef Ísland ætti fleiri en 350.000
feminista, ætli þeir gætu ekki haft stórtæk áhrif utan landsteinanna? Ef jafnrétti
kynjanna á Íslandi verður náð, lagalega sem félagslega, verðum við þá ekki
einstakt fordæmi og innblástur fyrir aðrar þjóðir?
Eru kannski „smáatriðin“ (eins
og t.d. að stöðva hlutgervingu kvenna í fjölmiðlum, og að veita feðrum sama
rétt og mæðrum til að umgangast börnin sín) einmitt það sem við þurfum að eyða
púðri í til að geta hjálpað systrum okkar (og bræðrum) sem enn í dag fá ekki að
njóta þess sem okkur þykja sjálfsögð mannréttindi á grundvelli kyns síns?
Ég er enn feministi.
Ég ætla að halda áfram að taka þátt í jafréttisbaráttu kynjanna, þangað
til raunverulegum jöfnuði hefur verið náð.
Kveðja, Hanna
